Uncategorized

by

Մարիա Մոնտեսորի Երեխայի տունը

Ստերեոգնոստիկ զգացողության դաստիարակում

Այս զգացողության դաստիարակությունը հանգեցնում է առարկան շոշափելու միջոցով ճանաչելուն, այսինքն` միաժամանակ աշխատում են շփման և մկանային զգացողությունները: Հիմքում այս երկու զգացողությունների համադրումը դնելով` մենք փորձեր ենք կատարել, որոնք շշմեցուցիչ հաջող արդյունքներ են տվել:

Սկզբնական դիդակտիկ նյութը, որն օգտագործում էինք, կազմված էր Ֆրեբելի աղյուսիկներից և խորանարդիկներից: Երեխայի ուշադրությունը հրավիրելով երկու երկրաչափական մարմինների ձևերի վրա` նրան թույլ էինք տալիս բաց աչքերով շոշոփելու, ընդ որում ինչ-որ արտահայտություն էինք կրկնում, որը երեխայի ուշադրությունը կենտրոնացնում էր այդ ձևերի առանձնահատկությունների վրա: Հետո նրան առաջարկում էինք խորանարդը դնել աջ կողմում, աղյուսը` ձախ առանց նայելու, շոշափելով: Հետո այդ վարժությունն անում էինք` երեխայի աչքերը կապելով:

Համարյա բոլոր երեխաներին դա հաջողվում էր, երկու-երեք անգամից նրանք ուղղում էին իրենց սխալները: Մենք 24 խորանարդիկ և աղյուս ունենինք, այնպես որ երեխաների ուշադրությունը երկար ժամանակ կենտրոնացած էր այդ խաղի վրա: Սակայն դրա վայելքն ավելի է մեծանում, երբ խաղով հետաքրքրված ընկերների խումբ է հետևում է երեխային:

Մի անգամ տնօրինուհին իմ ուշադրությունը հրավիրեց մեր ամենափոքր սաներից մի երեքամյա աղջնակի վրա, որը անթերի էր կատարում նկարագրված վարժությունnւնների շարքը: Մենք նրան հարմար նստեցրինք սեղանի մոտ: Հետո նրա առջև դրեցինք 24 ֆիգուրները, լավ խառնեցինք, նրա ուշադրությունը հրավիրեցինք դրանց ձևերի տարբերությունների վրա և առաջարկեցինք խորանարդիկները աջ կողմում դնել, աղյուսները` ձախ:

Աչքերը կապած` նա մեր հրահանգով սկսեց կատարել վարժությունը, մեկ-մեկ վերցնում էր առարկաները, շոշափում և դնում ճիշտ տեղում: Երբեմն նա 2 աղյուս էր վերցնում, երբեմն ձախ ձեռքով աղյուս էր վերցնում, աջով` խորանարդ: Աղջիկը պետք է ճանաչեր առարկաները, ամբողջ ընթացքում հիշեր դրանց ճիշտ տեղերը: Երեքամյա երեխայի համար դա բարդ առաջադրանք էր թվում:

Սակայն փոքրիկին հետևելով` նկատեցի, որ նա ոչ միայն վարժությունը հեշտ է կատարում, այլև շոշափելու այն շարժումը, որ նրան սովորեցրել էինք, պետք էլ չէր գալիս: Իրականում հենց որ խորանարդն ընկնում էր ձախ ձեռքը, իսկ աղյուսը` աջ, նա անմիջապես փոխում էր դրանց տեղերը, հետո նոր սկսում շոշափել այնպես, ինչպես մենք նրան սովորեցրել էինք, և ինքը դրանք պարտադիր էր համարում:

Առաջին իսկ հպումից նա ճանաչում էր առարկան, այսինքն` հենց առարկան վերցնում էր, անմիջապես ճանաչում էր: Շարունակելով ուսումնասիրել այս փորձը` համոզվեցի, որ այդ մի մատ աղջիկը հրաշալիորեն համատեղել էր երկու գործողություն: Ես հաճույքով խորը կուսումնասիրեի երկու ձեռքերը միաժամանակ օգտագործելու ունակության դաստիարակության ֆենոմենը: Այդ փորձը կատարեցի նաև այլ երեխաների հետ և համոզվեցի, որ նրանք առարկաները ճանաչում են դրանց ուրվագծերը շոշափելուց առաջ, և դա ավելի լավ անում են փոքրիկները:
Մեր դաստիարակչական հնարքները տվեցին, ուրեմն, զուգորդումներ անելու կարողության, դատողության արագության իսկապես հրաշալի մարզանքի հիանալի վարժություն, որն այն առավելությունն ունի, որ լիովին մատչելի է շատ փոքր տարիքի երեխաներին:

Ստերեոգնոստիկ զգացողության այդ վարժությունները կարող են տարբեր առումներով հետաքրքրել. դրանք գրավում են երեխաներին, նրանց համար ոչ միայն խթան են, ինչպես ջերմազգացողության վարժությունների ժամանակ, այլև ամբողջական առարկա են կառուցում: Այդ վարժությունների ժամանակ կարելի է անագե զինվորիկներ շոշափել, օղակներ, հատկապես` մետաղադրամներ: Երեխաները սովորում են մանր չափերը, նման ձևերը` ինչպես ասենք բրինձը և կորեկը, նույնպես ճանաչել:

Երեխաները հպարտանում են, որ կարողանում են առանց աչքի փակ տեսնել, մեկնում են թնթիկները և կանչում. «Սրանք իմ աչքերն են, ես կարողանում եմ ձեռքերով տեսնել, ինձ աչքեր պետք չեն»: Հաճախ նրանց ուրախ ճիչերին պատասխանում եմ. «Լա~վ, որ այդպես է, եկեք դրանք հանենք, դեն գցենք: Մեր ինչի՞ն են պետք դրանք»: Իրոք, մեր փոքրիկները, մեր ուղղորդած ճանապարհով գնալով, ամեն օր զարմացնում են մեզ իրենց անկանխատեսելի հաջողություններով: Եվ հաճախ նրանք անչափ ուրախանում են իրենց փոքրիկ հաջողություններով, իսկ մենք հաճույքով հետևում եմք իրենց:

սկիզբը

Շարունակությունը

Ռուսերենից թարգմանեց Աիդա Պետրոսյանը

by

Աշխատանքային նախագիծ
Մարտի 17-21
Զատկական շաբաթ՝ զատկածառի պատրաստում խմբերում և դասարաններում

9.00-10.00 առավոտյան ծես
Էլեկտրոնային ներկա-բացակա
Միջավայրի խնամք
Ուրախ մարմնամարզություն կամ էլ սա
Նախորդ օրերի երգերիև պարերի կրկնություն

Օրվա գործունեությունը
Հարց ու պատասխան՝ 20-25 րոպե
Օրվա եղանակի քննարկում ՝ նախ նկարագրում են, հետո բնութագրում: Դա արվում է դաստիարակի հարցերի ուղղորդությամբ՝
ինչ կա երկնքում այս պահին
ինչ գույներ կան երկնքում
երկնքի որ մասում ինչպիսի տեսարան է. Սաները նկարագրում են ոչ թե ողջ երկինքը, այլ իրենց կամ դաստիարակի ընտրած հատվածը
Քննարկել՝ ինչ է ամպը իրենց կարծիքով և որտեղից է առաջանում:

Զատկածառ

Ծաղկամանի կամ այլ հարմար տեղ ամրացվում է զատկաճյուղը
Միասին քննարկում են՝ ինչպես զարդարել այն՝
Հուշում՝այս տարվա զարդարանքը ավելի մոդեռն, անսպասելի պիտի լինի: Կարելի է միանգամյա բաժակները ներկել և զարդարել, դրանք որևէ հետաքրիր նպատակով օգտագործել, մանավանդ 5 տարեկանները
Կարելի է կավով պատրատված արևանշաններով կամ այլ խարհրդանիշերով զարդարել:
Զատկածառը ձևավորվելու է հաջորդ օրերին, գործունեության արդյունքում:
Մինչև շաբաթվա վերջ զատկածառը պատրաստ պիտի լինի:
Մեծերին պատմում են, թե ինչպես պատրաստեցին զատկածառը, ինչի համար, ինչպիսին է այն:
Խաղ գնդակով՝ վարժվում են գնդակը հատակին խփել-բռնել
գնդակը օդ նետել բռնել
գնդակը նետել դիմացի ընկերոջը
Բռնել ընկերոջ նետած գնդակը

Սոխի կերպար
երեքշաբթի
Սեղանին սոխեր են դնում:
Նկարագրում են
Նկարում են
Պատմում են իրենց նկարած սոխի մասին

չորեքշաբթի
Սոխով բնագիտական փորձ
Հանելուկ կամ պատմություն են հորինում սոխի մասին:

հինգշաբթի
Խմբի ակլատիզն են պատրաստում և որոշում են՝ իրենց խմբում նա ինչը պիտի հսկի, իրենք ինչ պիտի չանեն՝ ասենք՝ սուտ պիտի չխոսեն կամ չկռվեն…

Ուրբաթ՝ Սոխի գլիխկներ են ցանում հողում:

Շաբաթվա երգերը՝ Ռուբեն Հախվերդյան Զատիկ

Շաբաթվա ասիկները
Շեն մնաք,
Լիքը բարիք ունենաք,
Հատիկ տվեք էս օրվան,
Հավկիթ տվեք Զատկվան:
— Ով չտա մեր երկու ձուն,
Մուկն ու կատուն իրենց թթուն,
Ով կտա մեր երկու ձուն,
Աստված պահի իր փեսացուն:
Հավկիթ տվողն ի՞նչ լինի:
_ Կարմիր բարձին նստի,
Շեն մնա, լիքը բարիք ունենա:
— Ով չտվե՞ց…
— Մուկը ցորենն ուտի, կաթը թթվի,
Տունն էլ մրջյունով լցվի:

ՊԶԶԱՆ ՄԵՂՈՒ
Ժողովրդական, անմշակ

Պզզա՜ն մեղո՛ւ, պզզա՜ն մեղո՛ւ,
Քո մանտրտիկ թևեր վերու,
Բանձրիկ սարերն ես գնալու,
Սուսան-սմբուլ ես քաղելու,
Շուշան ծաղիկ հոտոտելու,
Քաղցրիկ մեղրիկ ես կրելու,
Տղիս ակռատ ես բերելու:

Շաբաթվա մուլտֆիլմը.
Չիպոլինոյի արկածները

Շաբաթվա բնագիտություն
Ածիկ ՝ տարբեր ափսեների կամ մի սկուըեղի մեջ ցանում են ցորեն, եփած ցորեն, քար

5 տարեկաններ այս ամենին +
Ռադիո 5-ով պատմում են, թե ինչպես են նախապատրաստվում Զատիկին, զատկական ինչ սովորություններ գիտեն իրենց տատիկ-պապիկները
TV5-հարցազրույց՝ ինչ սովորութներ գիտեն Զատկի մասին, տատիկ-պապիկները՝ ինչ խաղեր ու երգեր գիտեն Զատիկի մասին
Այբբերնարանի թեմաները՝ սոխ, սխտոր, ածիկ